Erzurum Bykehir Belediyesi tarafndan ina edilen Pir Ali Baba Trbesi, 1001 Hatim gelenei kapsamnda dzenlenen trenle vatandalarn hizmetine ald. Erzurum Bykehir Belediye Bakan Mehmet Sekmen, trende yapt konumada, “slam’n bayraktar ehri Erzurum, Yce Allah’n insanolunun selamete ermesi iin gnderdii kutsal kitabmz Kur’an- Kerim’i banda tac ederek asrladr sre gelen bu muhteem gelenei yaatmaya devam etmektedir. Bilindii gibi her blgenin ve her yrenin kukusuz kendine has manevi bir takm gelenek ve grenekleri vardr. Erzurum’da ise yle bir gelenek var ki; ehri adeta batan baa ve bucaktan bucaa manevi bir tat ve lezzet iklimiyle buluturuyor. Rivayet edilir ki; Pir Ali Baba Hazretleri, Erzurum’un depremlerden ve sair musibetlerden korunmas amacyla Binbir Hatim okunmasn buyurur… 1500’l yllarda balatlan bu gelenekle okunmasna balatlan hatimler at zerindeki hafzlar tarafndan ehrin drt bir yan gezilerek de okunur… Tabi, okunan Kelamullah olunca, bu kadim ehirde de bir Kur’an iklimi hsl olur… Bylesine mstesna bir gelenei bizlere kazandran Pir Ali Baba Hazretlerinin kabrinin bulunduu alana bizler de trbe inaa ettik. Yapmnda emei geen tm mesai arkadalarma teekkr ediyorum. Rabbim, aziz ehrimizin 1001 hatim ile anlmasna vesile olan Pir Ali Baba Hazretleri ve tm limlerimizi cennetiyle cemaliyle merref klsn” diye konutu.
VAL FT: “NALLAH BU SENE BRAZ DAHA BR HAFTA
DAHA UZUN SRECE N HATMLERN 80 BNE ULAACAINI
MT EDYORUM.”
Erzurum Valisi Mustafa ifti de, “1001 hatim program 13 Aralk 2024 tarihi itibariyle balyor. Bir ay srecek ve 17 Ocak 2025 tarihi itibariyle de 1001 hatim programmz tamamlanacak. Pir Ali Baba'nn 500 yl nce balatm olduu bu gelenekle yln son 18 gnn hatimlerle uurlayacaz, yine 2025 ilk 15 gnn de hatimlerle karlayacaz. nallah manevi bir zrha brndreceiz” eklinde konutu. “Ramazan ay ierisinde malumlarnz Kur’an'la irtibat daha fazladr. Hatimler indirilir, mukabeleler okunur. Yalnz Erzurum'da ve Saraybosna'da bir Kur'an ay daha vardr. O da ite bu u anda iinde bulunduumuz aylardr. Bu 1001 hatim ay ierisinde de Erzurum'da bir ay boyunca srekli Kur'an okunuyor” diyen Vali ifti, szlerini yle tamamlad: “Geen sene 71 bin adet hatim okunduunu biliyorum. nallah bu sene biraz daha bir hafta daha uzun srecei iin bu saynn 80 bine ulaacan mit ediyorum. Bizim inancmzda Kur'an okumak bir ibadettir. Sevgili Peygamberimiz de yarn kyamet gnnde Hazreti Kur'an'n kendisini okuyanlara efaati olacan bizlere mjdelemitir. Dolaysyla ben btn hemerilerimizi bu mjdeye davet ediyorum.” Konumalarn ardndan Erzurum l Mfts Dr. Rstem Can ve hocalar tarafndan okunan ilk hatmin duas yapld, ardndan Pir Ali Baba Trbesi’nin al gerekletirildi.
PR AL BABA VE 1001 HATM GELENE
Pir Ali Baba, Erzurum'un Osmanl hkimiyetine giriinden nce blgeye gelmi ve ehrin gneybatsndaki Dutu (Tuzcu) kynde zaviyesini kurmu olan bir tasavvuf bydr. Baz Osmanl belgelerinde seyyid olduu ifade edilmektedir. Belgelerde ayrca kendisinden “Kdvet’l-Slikin Umdet’l-Mridin Mevlan Pir Ali Baba” eklinde bahsedilmektedir. Pir Ali Baba'nn Horasan erenlerinden olduu rivayet edilmektedir. Erzurum'da deprem ve dier afetlerden korunmak amacyla 1001 hatim geleneini balatm ve bu hizmetin devamll iin byk bir vakf kurmutur. Vakfiyesine gre Eerli Da'nn eteklerinden itibaren Dutu ky ve evresindeki geni arazi bu vakfa aittir. Tarihi Abdrrahim erif Beygu’ya gre Erzurum Osmanl hkimiyetine getikten sonra, Yavuz Sultan Selim dneminde Dutu ky ve civarn ihtiva eden arazi ile ehir merkezindeki baz mlkler Pir Ali Baba Vakf zerine tescil edilmitir. Osmanl dneminin sonlarnda Dutu ky dnda Kiremitlik Tepe blgesinde ve ehrin batsndaki Gez Mahallesi ile kuzeyindeki iftlik Ky’nde bulunan pek ok bostan Pir Ali Baba Zaviyesi gelirleri arasnda yer almaktadr. Pir Ali Baba'nn zaviyesi asrlar boyunca Dutu ky iinde faaliyet gsterdikten sonra 19. yzyl ortalarnda kapanmtr. Fakat 1001 Hatim Gelenei devam ettirilmitir. Pir Ali Baba'nn mezar ise kyn gneybatsndaki tepededir. Ruslar I. Dnya Sava'ndaki igal srasnda bu tepede mevziler ve top yollar yapmlardr. Bahsedilen sava ve igal srasnda kesintiye urayan 1001 hatim gelenei 1939 Erzincan depreminden sonra Mft Solakzde Sadk Efendi'nin giriimiyle tekrar balamtr. 1001 Hatim Erzurum’da asrlardr sre gelen nemli bir gelenektir.
