Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanı Murat Eminoğlu, Bağlar'ın Geleceği Çalıştayı'nda yaptığı sunumda, kent genelinde 1. dereceden afet riski taşıyan alanları sıralayarak Eski Bağlar'ın en acil dönüşüm ihtiyacı duyan bölge olduğunu belirtti.
Tarihsel Süreçte Plansız Gelişim
"Afet, Kentsel Dönüşüm ve Göç Perspektifinden Eski Bağlar'ın Geleceği Çalıştayı"nda konuşan Eminoğlu, Diyarbakır'ın 1930'lardan bugüne imar süreçlerini değerlendirdi. 1950'lerden itibaren artan göçle plansız yapılaşmanın başladığını, Bağlar'ın 1960'lı yıllardan itibaren denetimsiz ve hisseli parseller üzerinde geliştiğini aktardı.
Yapısal Riskler ve Güvenlik Sorunları
Eminoğlu, "Ulaşım aksları dışında, ambulans ve itfaiye araçlarının girmekte zorlandığı dar sokaklarda çok katlı konut bölgeleri oluşmuştur" diyerek bölgenin 2. derecede deprem bölgesinde yer almasından dolayı risk teşkil ettiğini vurguladı. Yapıların tamamına yakınının ekonomik ömürlerini tamamladığını ve can ile mal güvenliği açısından ciddi risk oluşturduğunu belirtti.
Demografik Yoğunluk ve Sosyal Sorunlar
Eski Bağlar'ın 11 mahallesi, 259 bin nüfusu, 12 bin 746 yapısı ve 77 bin bağımsız bölümüyle kentin en yoğun ve en sorunlu bölgesi olduğunu ifade eden Eminoğlu, statik dayanımını yitirmiş yapılaşma sorunlarının yanı sıra sosyal ve teknik altyapı eksikliği, nüfus yoğunluğu ve sosyo-ekonomik problemler nedeniyle risk taşıdığını kaydetti.
İmar Planları ve Dönüşüm Çalışmaları
Eminoğlu, Bağlar Bölgesi'nde 2008 yılında onaylanan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı'nın dönüşüm projelerine zemin hazırladığını, 2021-2023 yılları arasında üç etap halinde hem Nazım İmar Planı hem de Uygulama İmar Planları'nın yeniden hazırlandığını açıkladı.
Dönüşüm Sürecindeki Engeller
Kaynartepe Mahallesi örneğinden yola çıkan Eminoğlu, mülkiyetin çok hisseli yapısı, uzlaşma süreçlerindeki tıkanıklıklar ve kira-bedelsiz ikamet eden hanelerin durumu gibi yapısal, hukuki ve sosyolojik zorlukların dönüşüm sürecini zorlaştırdığını belirtti.
Vatandaş Katılımı ve Sosyal Destek
Eminoğlu, Eski Bağlar'ın geleceğini planlarken vatandaşların katılımı, sosyal destek mekanizmaları ve güven ilişkisinin teknik planlar kadar önemli olduğunun altını çizdi.
Afet Riskleri ve Hedeflenen İyileştirme
Diyarbakır'ın afet riski altındaki sekiz öncelikli alanından birinin Eski Bağlar olduğunu hatırlatan Eminoğlu, "Söz konusu alanlarda güvenli, sağlıklı ve yaşanabilir çevrelerin oluşturulması, hem mevcut fiziksel koşulların hem de sosyal ihtiyaçların bütüncül bir yaklaşımla ele alınması temel hedeflerimiz arasındadır" dedi.
Akademik Değerlendirmeler
Çalıştayda Mimar ve Koruma Uzmanı Doç. Dr. T. Gül Köksal, Doç. Dr. Mehmet Emin Öncü ve Dr. Beyhan İpekyüz gibi akademisyenler kentsel iyileştirme, yapı stoğu değerlendirmesi ve ulaşım planlaması konularında sunumlar gerçekleştirdi.
