Atakum Belediyesi Türkiye’yi derinden sarsan 6 Şubat depremlerinin ikinci yıldönümünde, Hasan Ali Yücel Gençlik Bilim ve Sanat Merkezinde ‘Dayanışma ve Umut’ paneli gerçekleştirdi. Panelde acı tabloya rağmen depreme karşı yeteri kadar tedbir alınmadığına dikkat çekildi. Uzman isimler depreme karşı bilinçlenme, yapı güvenliği ve afet sonrası süreç başlıkları altında önemli bilgiler paylaştılar. Merkezde, depremde hayatını kaybeden vatandaşlar anısına düzenlenen fotoğraf sergisi afetin yıkıcı etkilerini gözler önüne sererken hüzün dolu anlar yaşattı.
“GÖNÜLLÜ AFET EĞİTİMLERİ VERİYORUZ”
Programın açış konuşmasını yapan Atakum Belediyesi Afet İşleri Müdürü Neslihan Tiryaki, yaşanan acının ilk günkü gibi devam ettiğini belirterek toplumda deprem bilinci oluşturmanın önemine dikkat çekti. Tiryaki, “Türkiye 6 Şubat 2023’te yüzyılın felaketi olarak bir yıkımla uyandı. Yaşanan acıyı ilk günkü gibi yüreğimizde hissediyoruz. Atakum Belediye Başkanımız Serhat Türkel öncülüğünde Afet İşleri Müdürlüğü olarak yapılan hizmetlerde, tüm mahallelerimizde afet farkındalığı artırmak ve bu konuda duyarlılık oluşturmak için Mahalle Afet Gönüllüleri ve Acil Müdahale Derneği ile yaptığımız protokolle Samsun Afet ve Acil Durum Müdürlüğü afet binasında uygulamalı olarak gönüllü afet eğitimleri vermeye devam ediyoruz.” dedi.
“SONUÇLARI İTİBARIYLA ÖNLENEBİLİR EN BÜYÜK FELAKET”
CHP Samsun Milletvekili Murat Çam, yaşanılan acılardan sonra gerekli önlemlerin alınmadığını vurgulayarak ”Yüzyılın felaketi, bence Türkiye Cumhuriyeti tarihinin sonuçları itibarıyla önlenebilir en büyük felaketi. Kaç musibet yaşamamız gerekir bilmiyorum ama 99 depremini çok yakın tarihimizde yaşadık, gördük. Cumhuriyetin kurulduğu yılların erken döneminden itibaren, bu büyük felaketle yüzleşilmiş. Şehir merkezlerinin yeri değişmiş. Ancak bu 1999’dan sonra 2023 yılında yaşadığımız 11 ilimizi etkileyen bu felakete dönük, en ufak bir önlemin alınmayışı bize hala bir tecrübe kazandırmamışa benziyor. Türk halkı olarak gittikçe bilime daha fazla asılarak bu kadar yaşadığımız musibetten, acıdan pahalı derslerden bir sonuç çıkarmalıyız.” cümlelerini kaydetti.
“ÜLKE TARİHİNDE KARA BİR LEKE OLARAK YERİNİ ALACAKTIR”
Mimar İshak Memişoğlu, ‘Deprem Sonrası Yıkım’, ‘İhmallerin Rolü’, ‘Sorumluluk’ başlıkları altında yaptığı konuşmada “Türkiye’de yapılan araştırmalarda, inşaat standartlarının uyumsuzluklarının depremlerde önemli sonuçlar doğurduğu tespit edilmiştir. Zemin etüdü eksikliği, tasarım kusurları, deprem kurallarına uygun tasarlanmamış olması yapıların yıkımlarını artıran etkenlerdir. Kahramanmaraş depremleri sonrası yapılan araştırmalarda, bölgedeki jeolojik alt yapının deprem esnasında yapı üzerindeki olumsuz etkiyi artırıcı yönde olduğunu ortaya çıkarmıştır. Şehir planlamasında bunların göz ardı edilmesi sonucunda, deprem esnasında bu bölgelerde bulunan yapıların daha fazla hasar aldığı tespit edilmiştir. Birkaç şantiye şefinin ve müteahhitin tutuklanması ile sıralı sorumluların kendini kurtarması, ülke tarihinde kara bir leke olarak yerini alacaktır.” ifadelerini kullandı.
“ZEMİNE UYGUN YAPININ OLMADIĞINI GÖRDÜK”
Jeoloji Mühendisleri Odası Samsun Şube Başkanı Gül Yüzüncü Yılmaz ‘Zeminle Barışık Yapılar’ konulu konuşmasında deprem bölgesinde yaptığı incelemeleri paylaştı. Yılmaz, zemine uygun yapılaşma olmaması nedeniyle büyük acıların yaşandığını belirterek “Genelde sahada üç dört katlı evlerin, birinci katları tamamen yok olmuş. Yapılan incelemelerde zemine uygun yapının olmadığını gördük. Tamamen gevşek zeminler üzerine kurulmuş ve mühendislik hizmeti almamış binaların çoğunlukta olduğunu gözlemledik. Birçok yerde birinci katlardaki sorunlar, tüm binanın çökmesine neden olmuş.” bilgilerini verdi.
SAMSUN’DA 2000 YILI ÖNCESİ YAPILAR İLE İLGİLİ RİSK VERİLERİ YOK
İnşaat Mühendisleri Odası Samsun Şube Başkanı Hüseyin Talak, deprem riskine karşı Samsun’da 2000 yılı öncesi yapı stoğu ile ilgili bir veri olmadığına işaret ederek “Samsun Ladik’te, 1943 yılında 7.2 şiddetinde bir deprem meydana geldi. Bu depremde 4 bin 16 kişi öldü, 23 bin 785 ev yıkıldı. 4 bin civarında hasarlı yapı oluştu. Ladik depremi sonrası Samsun merkezinde de ciddi hasarlar meydana geldi. Can kayıplarına sebebiyet verdi. Bölgeye baktığımızda 85 km’si Samsun sınırları içerisinde Erikli Ters fayı ile Merzifon Esençayı fayı, Samsun'un etkilenebileceği faylar olarak değerlendirilebilir. Samsun’da 2000 yılı öncesi mevcut yapı stoğu ile alakalı elimizde herhangi bir veri yok. Bununla alakalı bir çalışma da yok. Yapılarını durumu nedir ve ne kadar risk altında maalesef bilmiyoruz. AFAD’ın verilerine göre Samsun için yapılan tehlike analizinde 50 yılın içerisinde bölgede 7.5 şiddetinde deprem gerçekleşme olasılığı yüzde 27.4 olarak belirtilmektedir.” ifadelerine yer verdi.
SAMSUN’DA DEPREME ÇOK UZAK DEĞİLİZ
Jeofizik Mühendisleri Samsun Şube Başkanı Özcan Özen programda şu cümleleri kaydetti: “Samsun’da yapılaşmaya açılacak alanlarda imar planlamasına gidilmeden önce deprem, heyelan, taşkın afet riskinin bulunup bulunmadığı tespit edilmeli. Jeofizik ve jeolojik çalışmalar ayrıntılı olarak imar planını teşkil edecek şekilde mikro bölge çalışmaları yapılmalıdır. Özellikle Samsun’da Atakum’un arka tarafındaki heyelan bölgeleri, arkadan geçen Kuzey Anadolu Fay Hattı son derece önemlidir. Benim meslektaşımın babaannesi, Ladik depreminde Samsun merkezde enkazdan çıkarıldı. Samsun’da depreme çok uzak değiliz.”
AFET DURUMUNDA STK DESTEĞİ
STK Aktivisti Mehmet Akif Çıplak sivil toplum örgütlerinin afet sürecine katkısını “Afet durumlarında koruyucu gruplara, kırılgan gruplara kamu kuruluşlarının ulaşması biraz daha zor hale geliyor. Bu durumlarda sivil toplum kuruluşları çalıştıkları uzmanlık alanlarında, halka daha çabuk ulaşabiliyorlar. Örneğin bir engelli derneği, engelli vatandaşlarla diyalog kurması veya afet durumunda nasıl bir ilk yardım uygulaması yapılacağı konusunda hızlı bir şekilde faaliyet gösterebiliyor.” cümleleriyle ifade etti.
CAN DOSTLARINDAN ÖRNEK DAYANIŞMA
Uzman Veteriner Hekim Oğuzhan Tekay, özel eğitimli köpeklerin afet anında çok sayıda hayat kurtardığı ifade ederek can dostlarının desteğine dikkat çekti. Duygulu anlar yaşayan Tekay “Ses köpekleri gün içerisinde ortalama on beş tane enaza çıkıyorlar. Enkaza çıktıklarında otuz dakikalık periyotta inanılmaz şekilde kendilerini parçalıyorlar. Enkazda her yerleri kesiliyordu. Ses köpeği olduğu için dikiş atılmıyordu sadece yaş pansuman yapılıyordu.” ifadelerini kullandı.
FAY HATTI ÜZERİNE MAHALLE KURULMUŞ
Yüksek Ziraat Mühendisi Murat Akar programda 2009 yılında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’nde yapılan araştırmayı “Kahramanmaraş’ta 7 mahalle, tarım alanları üzerine kurulmuştur. Bu tarım alanları birinci derece deprem özelliği taşımaktadır. Meydana gelecek şiddetli depremde, oluşabilecek maddi kayıpların bilançosundan söz etmeye gerek yoktur.” cümleleriyle paylaştı.
“250 BİNİN ÜZERİNDE İNSANI DEPREMLERDE KAYBETTİK”
Atakum Belediye Başkan Yardımcısı Suat Yıldız programda yaptığı konuşmada “Şehir planlaması yapılırken iyi bir yer seçimi, jeoloji mühendisleri odası üzerinden iyi bir zemin etüdü, şehir plancıları üzerinden iyi bir planlama, inşaat mühendisleri odası üzerinden iyi bir statik, mimarlar odası üzerinden iyi bir projelendirme, uzmanların tenkitlerini ve yapmış oldukları çalışmaları dikkate almak gerektiği aslında 1943 senesinde başlamış ama bir türlü gerçekleştirememişiz ve bu sıkıntılarla karşı karşıya kalmışız. 1948 senesinden 2023 senesine kadar 20 tane imar affı yaşamışız. Geldiğimiz noktada, Cumhuriyet tarihimiz boyunca 250 binin üzerinde insanı yanlış uygulamalardan dolayı depremlerde kaybetmişiz.” diye konuştu.
